پژوهش‌هاي ژئوفيزيک توسط تيم ايراني در شهر ساساني استخر، منجر به شناسايي و کشف ساختارهاي "هيپوداموسي" يا "شطرنجي" در بخش غربي اين شهر باستاني شد. تا کنون پژوهشگران موفق به بررسي ژئوفيزيک 8 هکتار از محوطه باستاني شهر استخر شده‌اند و قرار است اين پژوهش‌ها تا محدوده‌اي بالغ بر 12 هکتار نيز ادامه داشته باشد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
خبرگزاري ميراث فرهنگي - بررسي‌هاي ژئوفيزيک در شهر باستاني استخر تا کنون منجر به شناسايي ساختار هاي منظم معماري و هيپوداموسي (شطرنجي) از دوره ساساني شده است.
اين کشف نشانگر آن است که شهر سازي دوره ساساني در شهر استخر نيز بر اساس نقشه از پيش تعيين شده شکل گرفته است.
"علي اسدي"، باستان شناس و مسئول مطالعات باستان شناسي شهر استخر با بيان اين خبر به CHN افزود: «در ادامه برنامه پژوهش‌هاي باستان شناسي "بنياد پژوهشي پارسه و پاسارگاد"، 12 هکتار از شهر باستاني استخر با تکيه بر پيش‌فرض‌هاي مطرح شده در خصوص چگونگي ساختارهاي شهري دوره ساساني و اسلامي در حال مطالعات ژئوفيزيک است.»
اين مطالعات توسط "بابک امين پور"، يکي از متخصصان بررسي هاي ژئوفيزيک در زمينه باستان شناسي کشور انجام مي شود.
اسدي به ميراث خبر گفت: «نتايج نخستين فاز عمليات ژئوفيزيک در شهر استخر که محدوده‌اي قريب به 8 هکتار را در بر مي‌گيرد، شناسايي ساختارهاي منظمي در بخش غربي شهر است که به صورت "هيپو داموسي" يا "شطرنجي" قابل بررسي و تشخيص هستند.»
به گفته مسئول مطالعات باستان شناسي شهر استخر اين ساختارهاي منظم به احتمال خيلي زياد به شهرسازي دوره ساساني مربوط است كه ادامه بررسي‌ها موضوع را بيشتر آشکار مي‌كند.
در حال حاضر مطالعه 4 هکتار باقي‌مانده آغاز شده و به زودي با پايان يافتن بررسي‌هاي ژئوفيزيک 12 هکتار تعيين شده، يک هشتم محوطه ساساني و اسلامي استخر مورد بررسي هاي دقيق ژئوفيزيک قرار مي گيرد.
بخشي از مطالعات انجام گرفته در شهر استخر معطوف به بخش شرقي و احتمالا اسلامي شهر مي شود که در حال انجام است.
اسدي به CHN گفت: «شهر استخر در دوره ساسانيان خاستگاه دودمان ساساني بوده و حتي اين شهر محل تاج‌گذاري برخي شاهان اين دوره مهم از تاريخ سياسي و اجتماعي کشور بوده است. به همين علت شناخت چگونگي ساختار اين شهر و همچنين شناخت عناصر مختلف معماري آن به خصوص در دوره ساساني بسيار اهميت دارد.»
پيش از اين و طي کاوش‌هاي باستان شناسي "اشميت"، بخشي از غرب محوطه استخر مورد کاوش قرار گرفت که در حين اين کاوش‌ها ساختارهاي منظمي بدست آمد که اشميت آن ها را به دوره ساساني نسبت داده بود.
عمليات ژئوفيزيک در بخش غربي محوطه تاييدي بر نظريه "اشميت" و "ويت کمپ" در مورد وجود ساختارهاي منظمي معماري در بخش غربي استخر و احتمالا نقشه معماري از دوره ساساني است.
باستان شناس و مسئول مطالعات باستان شناسي شهر استخر افزود:« در دوره ساسانيان شهرها عموما با نقشه شطرنجي و منظم ساخته مي‌شدند که قسمتي از آن تاثير گرفته از جنگ هاي اردشير و شاپور با روميان و فعاليت اسيران رومي در شهر سازي ساساني است که منجر به نفوذ شهرسازي رومي و برخي عناصر معماري آن ها در معماري ساساني شده است.»
به گفته اسدي آنچه در نقشه هاي ژئوفيزيک ديده مي شود، حاکي ساختارهاي شطرنجي است، به اين معنا که گذرها متقاطع و موازي هم شکل گرفته اند.
شهر استخر يکي از محوطه‌هاي مهم باستاني کشور است که در پشت تخت جمشيد و آن سوي کوه رحمت واقع شده است.
اين شهر بزرگ در دوره ساساني و اسلامي از اهميت زيادي برخوردار است و هم اکنون نيز قديمي‌ترين مسجد کشور به صورت ويرانه اي در محدوده باستاني اين شهر واقع شده است
خبرگزاري ميراث فرهنگي - بررسي‌هاي ژئوفيزيک در شهر باستاني استخر تا کنون منجر به شناسايي ساختار هاي منظم معماري و هيپوداموسي (شطرنجي) از دوره ساساني شده است.
اين کشف نشانگر آن است که شهر سازي دوره ساساني در شهر استخر نيز بر اساس نقشه از پيش تعيين شده شکل گرفته است.
"علي اسدي"، باستان شناس و مسئول مطالعات باستان شناسي شهر استخر با بيان اين خبر به CHN افزود: «در ادامه برنامه پژوهش‌هاي باستان شناسي "بنياد پژوهشي پارسه و پاسارگاد"، 12 هکتار از شهر باستاني استخر با تکيه بر پيش‌فرض‌هاي مطرح شده در خصوص چگونگي ساختارهاي شهري دوره ساساني و اسلامي در حال مطالعات ژئوفيزيک است.»
اين مطالعات توسط "بابک امين پور"، يکي از متخصصان بررسي هاي ژئوفيزيک در زمينه باستان شناسي کشور انجام مي شود.
اسدي به ميراث خبر گفت: «نتايج نخستين فاز عمليات ژئوفيزيک در شهر استخر که محدوده‌اي قريب به 8 هکتار را در بر مي‌گيرد، شناسايي ساختارهاي منظمي در بخش غربي شهر است که به صورت "هيپو داموسي" يا "شطرنجي" قابل بررسي و تشخيص هستند.»
به گفته مسئول مطالعات باستان شناسي شهر استخر اين ساختارهاي منظم به احتمال خيلي زياد به شهرسازي دوره ساساني مربوط است كه ادامه بررسي‌ها موضوع را بيشتر آشکار مي‌كند.
در حال حاضر مطالعه 4 هکتار باقي‌مانده آغاز شده و به زودي با پايان يافتن بررسي‌هاي ژئوفيزيک 12 هکتار تعيين شده، يک هشتم محوطه ساساني و اسلامي استخر مورد بررسي هاي دقيق ژئوفيزيک قرار مي گيرد.
بخشي از مطالعات انجام گرفته در شهر استخر معطوف به بخش شرقي و احتمالا اسلامي شهر مي شود که در حال انجام است.
اسدي به CHN گفت: «شهر استخر در دوره ساسانيان خاستگاه دودمان ساساني بوده و حتي اين شهر محل تاج‌گذاري برخي شاهان اين دوره مهم از تاريخ سياسي و اجتماعي کشور بوده است. به همين علت شناخت چگونگي ساختار اين شهر و همچنين شناخت عناصر مختلف معماري آن به خصوص در دوره ساساني بسيار اهميت دارد.»
پيش از اين و طي کاوش‌هاي باستان شناسي "اشميت"، بخشي از غرب محوطه استخر مورد کاوش قرار گرفت که در حين اين کاوش‌ها ساختارهاي منظمي بدست آمد که اشميت آن ها را به دوره ساساني نسبت داده بود.
عمليات ژئوفيزيک در بخش غربي محوطه تاييدي بر نظريه "اشميت" و "ويت کمپ" در مورد وجود ساختارهاي منظمي معماري در بخش غربي استخر و احتمالا نقشه معماري از دوره ساساني است.
باستان شناس و مسئول مطالعات باستان شناسي شهر استخر افزود:« در دوره ساسانيان شهرها عموما با نقشه شطرنجي و منظم ساخته مي‌شدند که قسمتي از آن تاثير گرفته از جنگ هاي اردشير و شاپور با روميان و فعاليت اسيران رومي در شهر سازي ساساني است که منجر به نفوذ شهرسازي رومي و برخي عناصر معماري آن ها در معماري ساساني شده است.»
به گفته اسدي آنچه در نقشه هاي ژئوفيزيک ديده مي شود، حاکي ساختارهاي شطرنجي است، به اين معنا که گذرها متقاطع و موازي هم شکل گرفته اند.
شهر استخر يکي از محوطه‌هاي مهم باستاني کشور است که در پشت تخت جمشيد و آن سوي کوه رحمت واقع شده است.
اين شهر بزرگ در دوره ساساني و اسلامي از اهميت زيادي برخوردار است و هم اکنون نيز قديمي‌ترين مسجد کشور به صورت ويرانه اي در محدوده باستاني اين شهر واقع شده است
باستان شناسی درافغانستان 
